بیش از 50 هزار نفر از مردم بوسنی و هرزگوین روز گذشته برای برگزاری مراسم یادبود قربانیان نسل کشی سربرنیتسا که بزرگ‌ترین قتل‌عام در اروپا پس از جنگ‌جهانی دوم به حساب می‌آید در آرامگاه پوتوکاری در نزدیکی سربرنیتسا جمع شدند.
این مراسم هر سال برای گرامیداشت یاد بیش از 8 هزار قربانی این نسل‌کشی برگزار می‌شود و هر سال مسئولان دولتی با جست و جو در گورهای دسته‌جمعی جنازه‌های جدیدی را شناسایی می‌کنند.
در 11 ژوئیه سال 1995 درحالی‌که سربرنیتسا از سوی سازمان ملل متحد منطقه امن اعلام شده بود سربازان صرب به این منطقه حمله کردند و در کمتر از یک هفته بیش از 8 هزار نفر از مردان و پسران مسلمان را قتل عام کردند.
صرب‌ها پس از این کشتار دسته جمعی که در مقابل چشمان نیروهای هلندی حافظ صلح سازمان ملل متحد صورت گرفت برای پوشاندن ابعاد این فاجعه اقدام به دفن کردن اجساد در ده‌ها گور دسته‌جمعی کردند؛ به همین خاطر پس از گذشت 15 سال کشف اجساد قربانیان غیرنظامی مسلمان در سراسر بوسنی و هرزگوین همچنان ادامه دارد.
تاکنون حدود 60 گور دسته‌جمعی کشف شده که هویت اجساد قربانیان دفن شده در آنها توسط آزمایش دی‌ان‌اِی مشخص شده است.
این در حالی است که روز گذشته بوریس تادیچ، رئیس‌جمهوری صربستان در این مراسم شرکت کرد تا شاید بتواند برای پاک کردن این لکه ننگ قدمی هرچند کوتاه بردارد؛ هر چند این مسئله خشم حاضران در این مراسم را به‌دنبال داشت. تادیچ اعلام کرد امیدوار است که حضورش در این مراسم بتواند پلی از دوستی و درک متقابل را در میان کشورهای منطقه به‌وجود بیاورد.
پارلمان صربستان در 31 مارس در قطعنامه‌ای که با اکثریت شکننده به تصویب رسید برای نخستین بار به‌طور رسمی کشتار سربرنیتسا را محکوم کرد. بلگراد اما در این قطعنامه هم که پس از 15سال سکوت صادر شد بر خلاف حکم دادگاه بین‌المللی لاهه از نسل‌کشی خواندن این واقعه خودداری کرد.
در جلسه تصویب این قطعنامه برخی نمایندگان پارلمان به‌صورت صریح از ژنرال راتکو ملادیچ، عامل اصلی این نسل کشی به‌عنوان «قهرمان صرب‌ها» دفاع و برخی دیگر از نمایندگان از حضور در پارلمان خودداری کردند. صرب‌ها پیش از این، ابعاد این کشتار را رد می‌کردند و مدعی بودند که اتهام نسل کشی با هدف اعمال فشارهای سیاسی بر این کشور از سوی جامعه جهانی صورت می‌گیرد.
این نسل کشی در حالی صورت گرفت که در ۱۶ آوریل ۱۹۹۳، شورای امنیت سازمان ملل متحد طی قطعنامه ۸۱۹، سربرنیتسا را منطقه امن اعلام کرده بود. این قتل عام انتقادات جدی از این سازمان و کوفی عنان، دبیر کل وقت آن را به‌دنبال داشت.
ژنرال راتکو ملادیچ به‌عنوان عامل اصلی این کشتار هنوز تحت تعقیب است و بسیاری عقیده دارند که وی با استفاده از کمک‌های ویژه در صربستان مخفیانه زندگی می‌کند. رادوان کارادزیچ، یکی دیگر از عوامل این قتل عام در سال 2008 در بلگراد درحالی‌که تغییر چهره داده بود دستگیر شد و محاکمه وی به اتهام‌هایی از جمله نسل‌کشی، جنایات جنگی و اقدام علیه بشریت همچنان در دادگاه کیفری بین‌المللی لاهه ادامه دارد.
تاکنون 6500 جنازه از گورهای دسته جمعی کشف و شناسایی شده است اما هنوز پدر و مادرهای زیادی امیدوار هستند که جسد فرزندانشان سرانجام روزی پیدا شود. این نسل کشی اما بدون شک برای همیشه به‌عنوان صفحه سیاهی در پرونده سازمان ملل متحد و اروپا باقی خواهد ماند.
در مراسم دیروز علاوه بر رئیس‌جمهور صربستان، رجب طیب اردوغان نخست‌وزیر ترکیه و همچنین وزیر خارجه این کشور و برنارد کوشنر وزیر خارجه فرانسه شرکت کردند.
